Style przywiązania

Style przywiązania

Dziś trochę teorii i parę ćwiczeń do pracy indywidualnej dotyczących Twojego stylu przywiązania.

 

Ćwiczenie z dialogiem wewnętrznym

Cel: Identyfikacja wewnętrznych dialogów i ich wpływu na relacje.

Materiały:

  • Kartka papieru
  • Długopis

Przebieg:

  1. Indywidualna praca: Zapisz swoje typowe myśli i przekonania, które pojawiają się w trudnych sytuacjach relacyjnych.

Ćwiczenie z historyjkami z dzieciństwa

Cel: Identyfikacja korzeni stylów przywiązania.

Materiały:

  • Kartka papieru
  • Długopis

Przebieg:

  1. Indywidualne pisanie: Opisz  krótko scenę dotyczącą  doświadczeń z dzieciństwa, które mogą wpływać na ich obecne wzorce przywiązania.
  2. Zanurz się z refleksją w to, co napisałaś/eś. Wyciągnij wnioski.

Ćwiczenie z listami

Cel: Wyrażanie emocji i budowanie więzi.

Materiały:

  • Kartka papieru
  • Długopis

Przebieg:

  1. Indywidualne pisanie: Napisz list do osoby, z którą masz trudności w relacji, wyrażając swoje uczucia i potrzeby.
  2. Wgląd: Zaobserwuj, jakie emocje i refleksje się pojawiły, i jak pisanie listu wpłynęło na Twoje postrzeganie relacji.

Poniżej podkład merytoryczny do ćwiczeń:

Bezpieczny styl przywiązania jest uważany za najzdrowszy i najbardziej pożądany typ przywiązania, który kształtuje się w dzieciństwie i ma wpływ na relacje w dorosłym życiu. Osoby z bezpiecznym stylem przywiązania doświadczają poczucia stabilności, zaufania i komfortu w relacjach z innymi.

Cechy bezpiecznego stylu przywiązania:

  1. Zaufanie do innych: Osoby z tym stylem mają silne poczucie zaufania do innych ludzi. Wierzą, że bliskie osoby są godne zaufania, przewidywalne i dostępne emocjonalnie.
  2. Zdolność do samodzielności: Chociaż cenią sobie bliskość i wsparcie w relacjach, osoby z bezpiecznym stylem przywiązania potrafią również być samodzielne i nie czują się zagrożone, gdy muszą polegać na sobie.
  3. Zdolność do wyrażania emocji: Potrafią otwarcie wyrażać swoje emocje i potrzeby, jednocześnie rozumiejąc i szanując uczucia innych. Są zdolni do empatii i skutecznej komunikacji.
  4. Poczucie własnej wartości: Osoby z bezpiecznym stylem przywiązania mają zdrowe poczucie własnej wartości. Wiedzą, że zasługują na miłość i szacunek, co ułatwia im nawiązywanie i utrzymywanie zdrowych relacji.
  5. Umiejętność rozwiązywania konfliktów: W sytuacjach konfliktowych potrafią pozostać spokojne i dążą do konstruktywnego rozwiązania problemu, zamiast unikać go lub reagować nadmiernie emocjonalnie.

Jak powstaje bezpieczny styl przywiązania?

Bezpieczny styl przywiązania kształtuje się najczęściej w wyniku stabilnej, czułej i przewidywalnej opieki ze strony rodziców lub opiekunów. Dziecko, które ma zaspokajane swoje podstawowe potrzeby emocjonalne i fizyczne, uczy się, że może polegać na swoich opiekunach, co buduje fundamenty zaufania i poczucia bezpieczeństwa.

Skutki w dorosłym życiu:

W dorosłym życiu osoby z bezpiecznym stylem przywiązania zwykle potrafią nawiązywać i utrzymywać zdrowe, stabilne relacje. Charakteryzują się większą elastycznością emocjonalną, lepszym zarządzaniem stresem oraz zdolnością do tworzenia bliskich, pełnych zaufania związków. Mają również zdolność do skutecznego radzenia sobie z trudnościami, zarówno w relacjach osobistych, jak i zawodowych.

Jak można rozwinąć bezpieczny styl przywiązania?

Nawet jeśli ktoś w dzieciństwie nie doświadczył bezpiecznego przywiązania, istnieje możliwość jego rozwinięcia w dorosłym życiu poprzez:

  • Terapię: Psychoterapia może pomóc w zrozumieniu i przetworzeniu wcześniejszych doświadczeń oraz w rozwinięciu bardziej zdrowych wzorców relacji.
  • Zdrowe relacje: Bliskie, wspierające relacje z innymi ludźmi mogą pomóc w nauce nowych, bardziej bezpiecznych sposobów przywiązywania się.
  • Praca nad sobą: Świadome dążenie do lepszego zrozumienia swoich emocji, potrzeb i reakcji w relacjach może również sprzyjać rozwijaniu bezpiecznego stylu przywiązania.

 

Zdezorganizowany styl przywiązania, zwany także przywiązaniem zdezorientowanym lub chaotycznym, jest jednym z czterech głównych typów stylów przywiązania w teorii przywiązania, opracowanej przez Johna Bowlby’ego. Styl ten charakteryzuje się brakiem spójnej strategii radzenia sobie z lękiem separacyjnym i stresem.

Cechy zdezorganizowanego stylu przywiązania:

  1. Niespójne zachowania: Dzieci z tym stylem mogą wykazywać sprzeczne zachowania, takie jak zbliżanie się do opiekuna, a następnie unikanie go lub zachowanie się w sposób lękowy lub agresywny.
  2. Lęk i niepewność: Osoby zdezorganizowane często odczuwają głęboki lęk i niepewność w relacjach międzyludzkich, nie wiedząc, czego się spodziewać od bliskich osób.
  3. Brak zaufania do opiekuna: Zazwyczaj styl ten rozwija się u dzieci, które doświadczają nieprzewidywalnych lub zagrażających zachowań ze strony opiekunów. Może to obejmować przemoc, zaniedbanie lub inne formy maltretowania.
  4. Trudności w regulacji emocji: W dorosłym życiu osoby z tym stylem przywiązania mogą mieć trudności w zarządzaniu swoimi emocjami, co często prowadzi do problemów w relacjach, lęków i depresji.

Przyczyny rozwoju zdezorganizowanego stylu przywiązania:

Najczęściej wynika on z doświadczeń wczesnodziecięcych, takich jak:

  • Przemoc fizyczna lub emocjonalna.
  • Zaniedbanie.
  • Świadkowanie przerażającym sytuacjom, które opiekunowie mogą tworzyć lub w których nie potrafią zapewnić dziecku bezpieczeństwa.

Skutki w dorosłym życiu:

Dorośli z zdezorganizowanym stylem przywiązania mogą mieć trudności w tworzeniu zdrowych, stabilnych relacji. Mogą zmagać się z lękiem przed bliskością, a jednocześnie czuć silną potrzebę bycia blisko innych. Często pojawiają się problemy z zaufaniem, a także skłonność do destrukcyjnych wzorców w relacjach interpersonalnych.

Warto dodać, że mimo trudności związanych z tym stylem przywiązania, istnieje możliwość zmiany i rozwoju bardziej bezpiecznych sposobów przywiązania, często dzięki terapii i pracy nad sobą.

 

Ambiwalentny styl przywiązania, znany również jako przywiązanie lękowo-ambiwalentne lub lękowo-oporne, jest jednym z trzech stylów przywiązania niepewnego. Charakteryzuje się silnym pragnieniem bliskości i jednoczesnym lękiem przed odrzuceniem lub opuszczeniem. Osoby z tym stylem przywiązania często odczuwają sprzeczne emocje wobec swoich bliskich i mają trudności z regulacją tych uczuć.

Cechy ambiwalentnego stylu przywiązania:

  1. Intensywna potrzeba bliskości: Osoby z ambiwalentnym stylem przywiązania silnie pragną bliskości i uwagi od innych, często poszukując stałego potwierdzenia swojej wartości i akceptacji.
  2. Lęk przed odrzuceniem: Jednocześnie z potrzebą bliskości pojawia się silny lęk przed odrzuceniem lub porzuceniem. Osoby te często martwią się, że ich partnerzy lub bliscy nie odwzajemniają ich uczuć lub mogą nagle zniknąć z ich życia.
  3. Sprzeczne zachowania: W relacjach osoby z ambiwalentnym stylem przywiązania mogą zachowywać się w sposób sprzeczny, na przykład jednocześnie poszukując bliskości, a potem odpychając partnera, gdy ich potrzeby nie zostaną w pełni zaspokojone.
  4. Nadmierna zależność emocjonalna: Są skłonne do nadmiernego polegania na swoich partnerach lub bliskich osobach, co może prowadzić do trudności w zachowaniu samodzielności i autonomii.
  5. Intensywne emocje: Osoby te często doświadczają intensywnych emocji, które mogą szybko się zmieniać – od nadmiernego entuzjazmu po głęboki smutek czy złość, zwłaszcza w kontekście relacji.

Jak powstaje ambiwalentny styl przywiązania?

Ambiwalentny styl przywiązania zazwyczaj rozwija się w wyniku niekonsekwentnej opieki ze strony rodziców lub opiekunów w dzieciństwie. Dziecko może doświadczać sytuacji, w których jego potrzeby są raz zaspokajane, a innym razem ignorowane lub odrzucane. W efekcie dziecko uczy się, że nie może być pewne, czy opiekun zareaguje na jego potrzeby, co prowadzi do ambiwalencji i lęku.

Skutki w dorosłym życiu:

W dorosłym życiu osoby z ambiwalentnym stylem przywiązania mogą mieć trudności w tworzeniu stabilnych, zrównoważonych relacji. Mogą czuć się niepewne w związkach, stale poszukując potwierdzenia uczuć partnera i obawiając się, że zostaną porzucone. Ta niepewność często prowadzi do nadmiernej zazdrości, zaborczości oraz trudności w zachowaniu zdrowej przestrzeni w relacji.

Jak można pracować nad ambiwalentnym stylem przywiązania?

Podobnie jak w przypadku innych niepewnych stylów przywiązania, osoby z ambiwalentnym stylem przywiązania mogą pracować nad jego przekształceniem w bardziej bezpieczny styl poprzez:

  • Terapię: Psychoterapia, zwłaszcza w nurcie terapii skoncentrowanej na relacjach, może pomóc w zrozumieniu wzorców zachowań i emocji oraz w nauce bardziej zdrowych sposobów nawiązywania relacji.
  • Świadomą pracę nad sobą: Rozwijanie samoświadomości i zdolności do regulacji emocji, a także praca nad budowaniem zdrowej samooceny i autonomii.
  • Rozwijanie zdrowych relacji: Wspierające, stabilne relacje z innymi mogą pomóc w zmniejszeniu lęków i rozwinięciu bardziej bezpiecznych wzorców przywiązania.

Unikowy styl przywiązania, znany również jako przywiązanie lękowo-unikowe, jest jednym z niepewnych stylów przywiązania. Charakteryzuje się skłonnością do unikania bliskości emocjonalnej, a także dystansowaniem się od innych, szczególnie w sytuacjach, które mogłyby prowadzić do zbytniej zależności lub zaangażowania emocjonalnego.

Cechy unikowego stylu przywiązania:

  1. Unikanie bliskości: Osoby z unikowym stylem przywiązania często starają się unikać bliskich, emocjonalnych relacji. Mogą obawiać się, że zaangażowanie w związek sprawi, że stracą swoją niezależność lub że zostaną zranione.
  2. Wysoka niezależność: Cenią sobie samodzielność i niezależność, często bardziej niż relacje z innymi ludźmi. Mogą postrzegać bliskość jako zagrożenie dla swojej autonomii.
  3. Emocjonalny dystans: Osoby te mają tendencję do trzymania dystansu emocjonalnego w relacjach, nawet jeśli są w związku. Mogą unikać rozmów o uczuciach i mieć trudności z wyrażaniem swoich emocji.
  4. Niska potrzeba wsparcia: Zazwyczaj unikają polegania na innych i niechętnie proszą o pomoc. Często mają trudności z akceptowaniem wsparcia od innych, preferując rozwiązywanie problemów na własną rękę.
  5. Kontrola nad emocjami: Osoby z unikowym stylem przywiązania mogą wydawać się emocjonalnie „zamknięte” lub niewzruszone, gdyż starają się kontrolować i tłumić swoje uczucia, aby uniknąć potencjalnego bólu emocjonalnego.

Jak powstaje unikowy styl przywiązania?

Unikowy styl przywiązania zazwyczaj rozwija się w dzieciństwie, gdy dziecko doświadcza odrzucenia lub zaniedbania ze strony opiekunów. Jeśli opiekunowie nie reagują na potrzeby emocjonalne dziecka lub je ignorują, dziecko uczy się, że nie może polegać na innych. W rezultacie rozwija strategie radzenia sobie polegające na dystansowaniu się emocjonalnym i unikanie zależności od innych.

Skutki w dorosłym życiu:

W dorosłym życiu osoby z unikowym stylem przywiązania mogą mieć trudności w nawiązywaniu i utrzymywaniu bliskich relacji. Mogą unikać intymności, wycofywać się w sytuacjach wymagających emocjonalnego zaangażowania lub odsuwać się od partnerów, gdy relacja staje się zbyt bliska. Często mają trudności z wyrażaniem swoich potrzeb i uczuć, co może prowadzić do problemów w komunikacji i zrozumieniu w związku.

Jak można pracować nad unikowym stylem przywiązania?

Podobnie jak w przypadku innych stylów przywiązania, istnieje możliwość pracy nad rozwinięciem bardziej bezpiecznych wzorców przywiązania poprzez:

  • Terapię: Psychoterapia może pomóc w zrozumieniu źródeł unikowego stylu przywiązania oraz w nauce bardziej zdrowych sposobów nawiązywania relacji. Terapia może również pomóc w otwieraniu się na bliskość i zrozumieniu własnych emocji.
  • Rozwijanie umiejętności interpersonalnych: Praca nad komunikacją, wyrażaniem emocji i potrzeb może pomóc w budowaniu zdrowszych, bardziej satysfakcjonujących relacji.
  • Praca nad zaufaniem: Stopniowe budowanie zaufania do innych ludzi oraz nauka polegania na bliskich osobach mogą pomóc w przezwyciężeniu lęków związanych z bliskością i zaangażowaniem.
Pamiętaj, pomimo niekiedy trudnych doświadczeń, twój styl wchodzenia w relację można uelastycznić i stopniowo zmieniać. W dorosłym życiu możesz nauczyć się efektywniej komunikować z innymi, tworząc zdrowsze relacje z innymi, czując się w nich spokojniej i pewniej.

Ścieżki życia po traumie bywają kręte i strome,
wiele z nich przeszłam i o tych mogę rozmawiać
dając wsparcie, że warto wspinać się w górę.