Ex-in czyli ekspert przez doświadczenie

Kim jest EX-IN?

Jest to osoba, która w swoim doświadczeniu ma kryzys psychiczny i która dokonała pracy ze sobą, by  tę słabość przemienić w zasób.  Oznacza to,  że przeszła przez proces, w którym przeżycia były poddawane głębokim refleksjom. Dziś, w oparciu o własne, przepracowane doświadczenie kryzysu psychicznego, jest w stanie  wspierać proces zdrowienia innych osób, ich rodzinę i najbliższych.

Inne nazwy  zawodu Ekspert przez Doświadczenie:

– Asystent zdrowienia

– Instruktor zdrowienia

– EX-IN

Ekspert przez Doświadczenie ma stanowić POMOST  pomiędzy pacjentem i jego światem w czasie kryzysu: rodziną  i profesjonalistami: lekarzami, psychologami, terapeutami.

Dlaczego powstał ten nowy zawód?

Zawód jest odpowiedzią na ogromną potrzebę wsparcia wśród samych beneficjentów opieki psychologicznej i psychiatrycznej.

Gdzie szukać Eksperta przez Doświadczenie?

Obecnie Eksperci przez Doświadczenie mogą pracować w:

1)       Centrach Zdrowia Psychicznego,

2)       Szpitalach,

3)       Punktach konsultacyjno-doradczych np. Klub Pacjenta – jest to cotygodniowe spotkanie skierowane zarówno dla pacjentów aktualnie przebywających na oddziale dziennym, jak i dla osób po zakończonym leczeniu,

4)       Innych placówkach służby zdrowia (oddziały całodobowe, oddziały dzienne,  środowiskowe, w tym wizyty mobilne),

5)       Komercyjnych ośrodkach/portalach dedykowanym pomocy innym ludziom.

Co na co dzień robi Ekspert przez Doświadczenie?

– Prowadzi rozmowy indywidualne,

– Pomaga w codziennym funkcjonowaniu pacjenta: zakupy, wsparcie w rozwiązywaniu różnych problemów, znalezienie w smartfonie wydarzeń, na które można pójść w wolnym czasie, wyjścia w celu załatwienia spraw pacjenta razem z pacjentem, spacery  – dotyczy wizyt środowiskowych  (np. w ramach zespołów mobilnych), 

– Prowadzi / współprowadzi zajęcia/warsztaty, np. trening kreatywności, automotywacji, psychoedukację,

– Uczestniczy w sesjach Otwartego Dialogu – Otwarty Dialog zakłada terapię skoncentrowaną na całej rodzinie i sieci społecznej pacjenta. Podczas sesji terapeutycznej prowadzonej w podejściu Otwartego Dialogu spotykają się: osoba w kryzysie, jej bliscy i inni ważni ludzie ze środowiska pacjenta oraz profesjonaliści, którzy moderują spotkanie,

– Współpracuje z pozostałymi członkami zespołów, z innymi instytucjami (np. MOPS),

– Może pełnić rolę rzecznika praw pacjenta.

Jaka jest pozycja Eksperta przez Doświadczenie?

Ekspert przez Doświadczenie, wedle założeń Światowej Organizacji Zdrowia,  należy  do zespołów na równi m.in. z: lekarzami psychiatrami, psychologami, terapeutami, pielęgniarkami psychiatrycznymi. W praktyce ma stanowić część oraz uzupełnienie tych zespołów.

Jaka jest rola Eksperta przez Doświadczenie?

Najistotniejszą rolą Eksperta przez Doświadczenie jest towarzyszenie podopiecznemu bez wywierania przymusu działania, bez przyspieszania powrotu do zdrowia, ale jednocześnie motywowanie do aktywności, do działań na rzecz własnego zdrowia. Ważne jest empatyczne trwanie obok.

Pierwsze litery słowa NATURE (z języka angielskiego) dobrze opisuje rolę Eksperta przez Doświadczenie.  Każda litera opisuje składową relacji, jaką Ekspert przez Doświadczenie nawiązuje z podopiecznymi.

N = Nadzieja

A = akceptacja

T = Towarzyszenie

U = Umacnianie

R = Reakcja

E = Empatia

N – daje nadzieję, że się powiedzie – Ekspert przez Doświadczenie jest żywym świadectwem, że można wyjść z kryzysu.  Osobistą historią daje nadzieję na wyzdrowienie.

A – obdarza akceptacją – zauważa przede wszystkim człowieka, a nie jednostkę chorobową, jego cele, pragnienia, potrzeby, uwarunkowania. Akceptuje własne ograniczenia spowodowane chorobą, jak również osobę, którą wspiera. Akceptuje suwerenność drugiego, jego wybory i decyzje, szanuje fakt,  że w danym momencie  podopieczny  nie jest być może otwarty na zmianę.

T – towarzyszy, by głębiej poznawać i lepiej rozumieć perspektywę osoby chorującej.

U – umacnia – wskazuje na możliwości,  pobudza uśpiony potencjał, motywuje również w sprawach praw, podejmowania decyzji, samostanowieniu. Pomaga w samodzielności, pełnieniu ról społecznych i zawodowych, realizacji marzeń. Umacniać wg starego chińskie powiedzenia: „DAĆ WĘDKĘ, A NIE RYBĘ”. Przekazuje praktyczną wiedzę. Motywuje do samodzielnej dbałości  o zdrowie własne oraz zdrowie swoich najbliższych. Wspólnie z podopiecznym szuka przestrzeni, w której życie z chorobą nabiera sensu.

R – reaguje –  jest uważny i reaguje, jeśli pojawia się pogorszenie formy, mobilizuje do aktywizacji społecznej i zawodowej.

E– empatyzuje – aktywnie słucha, jest obok w bólu i sukcesach, asystuje pacjentowi w wewnętrznej podróży  bez oceniania i osądzania.

Takie podejście kreuje emocjonalne porozumienie.

Ekspert przez Doświadczenie ma również pełnić funkcje społeczne:

TRANSFORMACJA W ŚWIADOMOŚCI

1.Ma wpływać na zmiany w świadomości pacjentów oraz ich rodzin

  1. a) budowanie świadomości, że pacjent jest pełnowartościowym członkiem społeczeństwa,
  2. b) wzbudzanie wiary, że osoba z doświadczeniem kryzysu psychicznego poradzi sobie w samodzielnym funkcjonowaniu,
  3. Ma wpływać w społeczeństwie na zmianę w postrzeganiu osoby chorej lub po kryzysie – to ma dać szansę na zatrudnianie, wchodzenie w relacje, ma przeciwdziałać wykluczaniu i stygmatyzacji.

 

TRANSFORMACJA W WYMIARZE PRAKTYCZNYM

  1. Ma wpływać na funkcjonowanie w społeczeństwie pacjentów lub byłych pacjentów poprzez podejmowanie ról zawodowych jak np. podjęcie nowej pracy czy podwyższenie jakości pracy wykonywanej przez pacjentów.
  2. Ma wpływać na poprawę jakości codziennych relacji międzyludzkich wykonywanej przez pacjentów / byłych pacjentów (wchodzenie w związek, odbudowywanie związków).

 

Więcej o asystencie zdrowienia przeczytasz klikając ten tekst.

Ekspert przez doświadczenie • Asystent zdrowienia